1. Jak obchodzić się z biżuterią
Pomimo faktu, iż biżuterię stworzono przede wszystkim po to, by ją nosić- zakładając jednak ozdoby o znacznej wartości należy przedsiębrać szczególne środki ostrożności.
Wyroby jubilerskie z XIXw. często wykonywano ze złota pustego w środku, które bardzo łatwo jest uszkodzić. Warto więc dopilnować, aby biżuteria nie obijała się o twarde powierzchnie, ponieważ usunięcie wgłębień lub rys na powierzchni pustego w środku złota jest niemożliwe.
Oprawy drogich kamieni- szczególnie ząbki- mają skłonność do łamania się, a ich uszkodzenie może grozić wypadnięciem klejnotu.
Niektóre składniki perfum, lakierów do włosów i kosmetyków mogą spowodować zmatowienie metalu, lub wywołać zmianę koloru materiałów naturalnych- np. pereł. Nawet substancje wydzielane przez skórę mogą niekiedy odbarwić turkusy. Należy o tym pamiętać i zadbać, aby biżuteria nie została wystawiona na ich działanie.
Ozdoby noszone na co dzień w końcu mogą się zniszczyć. Wiele trudności może sprawiać wymiana ogniw ipołączeń w delikatnych i łatwo ulegających uszkodzeniu klejnotach. Dlatego nie należy ich szarpać, zapinać/rozpinać na siłę- przy zakładaniu i zdejmowaniu należy zachować szczególną ostrożność. Zalecane jest stosowanie łańcuszków i blokad zabezpieczających przed zgubieniem- często występujących przy broszkach, lub naszyjnikach.
Należy także pamiętać, że różne kosztowności noszone razem mogą ulegać zniszczeniu ocierając się o siebie. Dotyczy to szczególnie pierścionków. Stare pierścionki są szczególnie podatne na uszkodzenia- nie projektowano ich bowiem z myślą o kobietach prowadzących współczesny tryb życia. Jeżeli zamierzają Państwo nosić dwa pierścionki naraz, należy upewnić się, czy oprawa klejnotów i obrączka wykonane są z kruszcu o takiej samej próbie, co oznacza,że jedna nie jest bardziej miękka od drugiej. Np. 22-karatowa obrączka ślubna ulegnie szybszemu zniszczeniu, jeśli będzie się ją nosić z 18 lub 9 karatowym pierścionkiem.
2. Przechowywanie biżuterii
Odpowiednie przechowywanie może znacznie przedłużyć życie ozdoby i pomóc w utrzymaniu jej w należytym stanie.
Błędem jest trzymanie cennej biżuterii razem- w jednej kasetce. Najlepiej jest schować każą kosztowność w oddzielnym , małym pudełku, lub w filcowym- albo zamszowym- woreczku.
Perły zawsze powinny być przechowywane oddzielnie, ponieważ metalowe ząbki oprawy innych klejnotów mogą zadrapać je i zniszczyć ich połyskliwą powierzchnię. Umieszczenie każdej ozdoby z pereł osobno w małym pudełku, albo woreczku, uchroni ją też przed brudem i wpływem szkodliwych substancji.
Pierścionki powinno się przechowywać w specjalnych kasetach z wydzielonymi przegródkami. Jeśli pozwolimy pierścionkom obijać się o siebie, może to doprowadzić do ukruszenia kamieni, zadrapania, lub odkształcenia oprawy.
Wysokie temperatury panujące w miejscu przechowywania biżuterii powstałe po włączeniu kaloryferów, lub pochodzące z innych źródeł ciepła, mogą powodować wysuszenie i pęknięcia materiałów organicznych zastosowanych w klejnotach, takich jak szylkret, kość słoniowa, koral, zniszczeniu mogą także ulec opale (w których składzie chemicznym znajduje się woda).
3. Czyszczenie biżuterii
Biżuteria powinna być regularnie czyszczona. Należy jednak unikać zbytniego polerowania. Powierzchnię metalu- zwłaszcza starego- można łatwo zniszczyć poprzez jej nadmierne tarcie szorstkimi materiałami. Patyna pokrywająca stary metal podnosi urok biżuterii- tym bardziej antyków- i błędem byłoby usiłowanie nadania takiej ozdobie połysku charakterystycznego dla nowych, często maszynowych wyrobów.
Na biżuterii noszonej często gromadzi się tłuszcz i brud, które mogą spowodować rdzewienie lub odbarwianie materiałów, jeśli zaniedba się ich konserwacji. Ozdoby zrobione z materiałów organicznych najlepiej i najwygodniej jest czyścić poprzez zanurzenie ich w specjalnym płynie przeznaczonym do konserwacji biżuterii. Można także samodzielnie sporządzić roztwór złożony z ciepłej wody i niewielkiej ilości słabego detergentu- np. płynu do mycia naczyń.
Biżuterię należy zanurzyć w płynie, wskazane jest także użycie małej szczoteczki do usunięcia utrwalonego na ozdobie brudu. Przy myciu szczoteczką ozdoby wysadzanej kamieniami należy uważać, aby nie usunąć drogich kamienie, ani nie odgiąć ząbków ich oprawy.
Klejnot z pustego wewnątrz złota, lub srebra, który czyszczono specjalnym płynem, powinien wyschnąć przed ponownym schowaniem. Należy go wysuszyć ostrożnie, używając delikatnej, jedwabnej tkaniny, lub suszarki nastawionej na wytwarzanie chłodnego powietrza.
Perły powinno się wycierać regularnie, aby usunąć z nich substancje wydzielane przez ciało oraz brud.
Zaleca się regularne mycie pereł w bardzo słabym roztworze mydła i wody, ale należy je przedtem zsunąć ze sznurka. W związku z tym, najlepszą okazją do czyszczenia pereł jest moment, w którym trzeba je ponownie przewlec, jednak należy wiedzieć, jak się to robi.
Nie można dopuszczać do przechowywaniu pereł w wilgoci- ponieważ mogą ulec zniszczeniu.
Srebro matowieje dość szybko, dlatego wymaga regularnego czyszczenia. Jednak- im częściej nosi się srebrną biżuterię, tym rzadziej wymaga ona czyszczenia.
4. Konserwacja i naprawa biżuterii
Ponieważ biżuteria ulega łatwo uszkodzeniom- należy regularnie sprawdzać, czy żaden z jej elementów nie pękł, bądź nie został uszkodzony. Ząbki przytrzymujące kamienie są szczególnie podatne na zniszczenie (uszkodzone ząbki-kraby- można naprawić, lub wymienić na nowe).
Jeżeli oprawa jest zużyta do tego stopnia, że jej naprawianie nie ma sensu, możliwe jest ponowne oprawienie kamieni. Mając jednak biżuterię o wartości muzealnej należy bardzo uważać, gdyż dorównanie zręcznością i mistrzostwem wykonania złotnikom z XVIII i XIXw. jest prawie niemożliwe.
Proszę upewnić się, czy kosztowności naprawiano stosując odpowiednie materiały. Wiele dobrych klejnotów zniszczono używając cynowego lutu, który jest tańszy od złotego, lub srebrnego i który łatwiej jest stosować, ponieważ cyna topi się w stosunkowo niskiej temperaturze. Jeśli to tylko możliwe- lut powinien być z tego samego metalu, z którego wykonano biżuterię, ponieważ ślady naprawy są wówczas mniej widoczne. Lut cynowy powinno się stosować wyłącznie wtedy, gdy ozdoba jest tak delikatna, że trzeba ją naprawiać w niskich temperaturach.
5. Rekonstrukcja biżuterii
Rekonstrukcja biżuterii jest sztuką wymagającą wybitnej zręczności i delikatności. Metody i materiały mogą wpłynąć w decydujący sposób na wartość naprawianej ozdoby. Np. naprawa klejnotu o wartości antykwarycznej przy zastosowaniu nowoczesnych typów opraw i technik może sprawić, iż rezultaty przeprowadzonych zmian będą bardzo widoczne, co pogorszy jego wygląd. Istnieje niewielu doświadczonych konserwatorów dawnych wyrobów jubilerskich. Kontakt z nimi jest dostępny przez antykwariuszy i jubilerów o ustalonej renomie.
Rekonstrukcja nowoczesnej biżuterii jest znacznie łatwiejsza, ponieważ stosowane materiały i techniki w ciągu ostatnich 70 lat niewiele się zmieniły. Ozdobę, która powstała w znanym zakładzie jubilerskim lub jest dziełem wciąż aktywnego zawodowo projektanta, najlepiej jest naprawiać zwracając się właśnie do nich z prośbą o poradę.
Przy rekonstrukcji biżuterii sygnowanej lub opatrzonej znakiem firmowym powinno się przedsięwziąć szczególne środki ostrożności, ponieważ zniszczona, lub usunięta sygnatura może w znacznym, stopniu obniżyć wartość klejnotu.
Informacje wziełam ze strony: tej
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz